Sobowtór Słowackiego i warszawska królowa Madagaskaru

Biografie Krzysztofa Kamila Baczyńskiego i Zuzanny Ginczanki są różne. Ale zbliża je tragizm losów obojga poetów.

Z żywego ściągnęli skórę, zostawiając cierpiącego na wykrwawienie

Bolszewicy w 1920 roku rabowali co mogli i niszczyli resztę. Miał złamaną nogę, więc nie mogli go zabrać…

Kobieta po przejściach, mężczyzna z przeszłością

Agnieszce Osieckiej i Jackowi Kaczmarskiemu udało się w warunkach reżimu PRL zdobyć mniejszą lub większą popularność utworami, które stanowiły wyraz niezgody na ówczesną toksyczną rzeczywistość.

W złośliwości przewyższyłby samego Słonimskiego

Wytknął błędy Wyspiańskiemu: pisząc „Noc listopadową” słabo znał Łazienki, mylił topografię, nie widział większości posągów i nigdy nie był w Belwederze, więc pomylił go z Pomarańczarnią.

„Czuję do panny elektryczność”. Opowieść o ludziach z puszczy

„Gdybym się znalazł w ich otoczeniu – byłbym kaleką” – mówi Andrzej Dobosz o „Nadberezyńcach”.

Franciszek: papież czy guru?

Paweł Lisicki: Oczami wyobraźni widzę, jak papież Franciszek IV mówi, że wprawdzie sam akt aborcji jest czymś złym, ale nie można go zakazywać, ponieważ dla kobiety chcącej to zrobić, urodzenie dziecka będzie większym stresem, będzie bardziej bolesne.

Polska arystokratka, dziki lokator z NKWD i szef gestapo

Ku przerażeniu przyjaciół, udaje się do siedziby NKWD ze skargą – Andrzej Dobosz opowiada o wojennych losach Karoliny Lanckorońskiej.

Partyzant i opryszek. Kto okazał się obrońcą zasad w PRL

O Romanie Bratnym nikt już nie pamięta. Marek Nowakowski jest odkrywany na nowo.

Zastępca „Łupaszki”, którego uwolniła UB. „Opłacił się ojczyźnie”

Poświęcił życie historii. „Polska Piastów”, „Polska Jagiellonów” i „Rzeczpospolitej Obojga Narodów” – Paweł Jasienica napisał wielkie tomy, które czyta się z pasją i do których się wraca.

Piewca polsko-litewskiego Commonwealthu i hipster z PRL

Pojedynek Melchiora Wańkowicza z Mironem Białoszewskim to konfrontacja dwóch zupełnie różnych zapisów doświadczenia wojennego.

Rąbał drzewo w syberyjskim mrozie. Z NKWD i donosicielami

Jeden siedział w gułagu za kradzież pieniędzy, inny za to, że po pijanemu strzelił do portretu Stalina. W kolejnym obozie rozpoznali człowieka, który ich torturował.

Koniunkturalista i ideowiec – dwie kolaboracje z komunizmem

Jarosław Iwaszkiewicz i Tadeusz Konwicki dali się uwieść władzy ludowej. Ale obydwaj kierowali się różnymi pobudkami.

Za kilka lat wiersze Herberta i Miłosza nie będą zrozumiałe

Czy Polacy staną się masą etniczną pozbawioną elit? Ambitna literatura jest na straconej pozycji.

Dwie odpowiedzi na kryzys męskości

Leopold Tyrmand i Marek Hłasko to pisarze, których potrzebuje popkultura. Biografie bikiniarza o konserwatywnych poglądach oraz polskiego Jamesa Deana stanowią atrakcyjny materiał dla twórców filmowych.

Narodowiec katolik i Żyd liberał dopełniają historię Polski

Władysław Reymont kontra Antoni Słonimski – na przeciwstawnych antypodach polskości.

Korupcja, kastowość, głupota. Tropiciele układów

Patologie II Rzeczypospolitej mogą stanowić zwierciadło ponadczasowych problemów Polski.

Twórca Spider-Mana padł ofiarą własnych metod

Stan Lee odszedł w poniedziałek, 12 listopada, w wieku 96 lat. Kim jest i co po sobie zostawia?

„Tak czy owak musiałeś zginąć Hamlecie”

Czy jego surowe osądy życia publicznego – szczególnie pookrągłostołowego ładu i dojścia do władzy postkomunistów – wynikały z temperamentu harcownika, ze zbyt silnie rozkołysanych emocji, z frustracji? Samotność Zbigniewa Herberta.

Roman odmawiał wyjścia z getta, Andrzeja ukrył Iwaszkiewicz...

Julię Niemcy zamordowali w więzieniu, Gustaw popełnił samobójstwo. Willę, którą dla niej zbudował – Julisin – zajął nazistowski gubernator Ludwig Fischer. A po nim – Bolesław Bierut. W XXI wieku ich dom zburzył deweloper.

Dzieciństwo wymyślono

Andrzej Dobosz w 14. odcinku programu „Spis treści” opowiada o esejach Magdaleny Gawin „Bilet do nowoczesności” i wierszach dla dzieci Justyny Chłap-Nowakowej „Opowieści Złotego Kota”.

Czy konserwatyści to ideowi spadkobiercy Mussoliniego i Hitlera?

I czy reprezentantem „wiecznego faszyzmu” jest też ktoś, kto w sprawach moralnych wsłuchuje się w głos księdza katolickiego, nie zaś naukowca? Przypomnę tylko, że pod pewnymi względami hitlerowskie Niemcy nie różniły się od państw liberalnej demokracji.

Gdy władza przestaje być bezwzględna, nastroje opozycyjne rosną

Andrzej Dobosz w 11. odcinku programu „Spis treści” opowiada o książkach: „Szkoła Główna – kręgi wpływów” oraz „Metamorfozy Pałacu Staszica”.

To nie może być Żyd, on za dobrze mówi po polsku

Andrzej Dobosz w 13. odcinku programu „Z pamięci” opowiada o doświadczeniach wojennych Jana Kotta, poety i krytyka literackiego.

Odkrył stalinizm u Shakespeare’a

Andrzej Dobosz w 12. odcinku programu „Z pamięci” wspomina Jana Kotta, poetę, tłumacza, eseistę i krytyka literackiego.

Dżentelmen się nie starzeje. Dżentelmen nabiera lat

Andrzej Dobosz w 11. odcinku programu „Z pamięci” wspomina Andrzeja Biernackiego, felietonistę i historyka nauk humanistycznych.